Σαμοθρακίτικη Ντοπιολαλιά

Γράφει η Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά 

Σα πααμύθ’2
-Παππού, αα μι πεις πάλι καμνιά ιστουρία γιατί βαέθκα να κάθουμ’ γείπι η γι αγγουνός τ’ ντου Σταατή κι ικιός, άλλου απ’ δεν-ι γήθιλι, πήι θέσ’ κι αρχίνιψι, κι σα δεν-ι τχαίναν μσαφίρδις δεν-ι σώπινι ντιπ!
Μνια βουλά μπαμπά μ’, παγαίναμ μι ντουν Αθανάσ’ σιακεί για σκιάξμου .Σντου δόομου μι γείπι ,Σταατή να δγεις να κλώσουμ’ νουίς γιατί απ’ του Ξαθί δε α μπουλέσουμ΄ να πι-άσουμ ‘κι αα σκουτουθούμι.
-Κι τι ένι του Ξαθί ; -Αα,κιο πλια ένι, μουου να, γιένα πίασμα ένι ως απ’ χουεί του παπούτσι σ’ κι σα ξιφύγ’ του πουδάρ ‘ σ’ , δε μιτ’ ακούγισι. 
Η προυουρισμός μας γήνταν του Χουστό κι έλα πι-άσουμ΄ ντ Κηιιμνιώτσα, ντουν άμμου αψλά ,του Ξαθί, του Βάτου τ’Αχιλόργυακου κι τ’ λιβέντ. 
-Τ’Αχιλόργυακου πάλι τι ένι ,γιατί δε μι του ξαναγείπις ,έδια μι του λες παππού! 
-Όντι αα ν’έρτ’ η γι ώρα αα στου πω. 
Παγαίναμ’ παγαίναμ’ κι απ’ τς ιστουρίις δεν-ι σώναμ.Κμνιά βουλά πήγαμ’ ,σκιάξαμ’ κατβήκαμ κι απ’ του κατάγιαλου κι κάναμ’ γιένα μπάνιου. 
-Κάλα τι κι-ός γήνταν δεν-ι κ-κέργιουνι; 
-Μνα χπούσαν κουμμάτ’ τα χαλνάργια μας μουου τ’ αντέξαμ’.Γύστια ανιβήκαμ’ σ’ντ, γιαγιά μας ντ Κηιμνιώτσα ν’ανάψουμ’ καμνιά καντήλα κι όπους χαμήλουνι η γ’ήλιους κι πάγινι να φτύξ’ δεν-ι χόρτινις να βλεπς. 
Όντι φεύγαμ’, γείδαμ’ γιένα μάβουου απάν σι μνια πέταα ,γιένα κβαρ κι φουβθήκαμ .Λάλσι η γι Αθανάης:βρε πγιος γείσι κι κάθισι απάν έεφ’ ; 
Κ-νήθκι ικιός κι γείπι:άιντι γιουλντάσ’ απαντέχου να πιρνά κανές γιατί φουβούμι μουναχός ιμ’ να κ-κνήσου. 
-Κι άμα δεν-ι πέρνα κάγκανες τι θέλα κάνς; 
-Εε ,αα πάγινα αγάλια-αγάλια ,άλλ’ βουλά γείχα κι του γαδαουμούλαου, μου, σήμια πγιάσκα χουρίς χουντουουζό . 
-Κι γιατί ντου γείπι γιουλντάσ’,παππού; 
-Να ,σα γκμπάους γιένα πράμα ,κι γήνταν κιόλα γκμπάρ’μ’όχ καλοί, δε ντου γείχι δηλαδή στιφανουμένου ατός τ’ αλλά η γι αξάδιρφους τ’. 
Καμνιά βουλά αρχόμαστι στ΄πιτάκ’ του ργυάκ’ ,κάνουμ’ σιά σιαπάν σ’ντου Τόοχαλου,τζγκαλώνουμ’απ’του Καστέλ’απ’ τ’ Θιουχάρ’βγήκαμ στα κουτάαδγια κι απουμείναν οι γι άλλ’ έεκ. Μι λέει η γι Αθανάης ,κάμ’ φουβάσι κ’ισύ; 
Ιγώ ,τι να φουβθώ μπε καμένι γείπα κι χτύπσα απού πία στα λιυκουπέτιργια κι κατήφκα σ’ντου καρά.Ακούγου γιένα σαματά στου ργυάκ’ κι νταμαντώ να δγιω τι γήνταν. 
-Τι γήνταν; 
-Αλόγατα ,κατβήκαν ως φαίντι να πγιούν κι κατ’ απ’ μ’ ακούσαν ,δώκαν δόομου.Απ’ έεκ’ ,απ’ ντου παλιόσπτου γήρτα στου σπίτ’. 
-Έεφτην’ ένι η γ’ιστουρία για σήμια,πώς πήγαμ’ να σκιάξουμ’ κι φύγαμ’ ντ αυγή κι κλώσαμ’βράδ’.Θελς να ουτήισ’ τίπουτα; 
-Γιατί λεν στ’ λιβέντ’; 
-Η λιβέτς γήνταν γιένας νιος απ’ ντου κνηγήσαν κι ντου τραυματίσαν κι γίσουσι σι μνια τύιπα να κυιφτεί ,μου πέθανι .Μέχρι σήμια λεν απ’ φαίντιν οι σταγόνις του γαίμα απά σ’τς πέτιις . 
-Κι πγοίν’ ντου κνηγούσαν; 
-Εε,τότι γείχι κι κατσκουκλέφτις κι γιένας τά’βαζι μι ντουν άλλου ,πού να βίις άκιργια! 
Κι τ’αχιλόργυακου; 
-Βίισκαν οι κιαχαγιάδις αχ-λώνις παλιά ,μου σήμια δε λαλεί κάντιμπουτα ,δε ξέου σαν έχ’ κι κουμμάτ’ νι-ό. 
-Παππού ,τι γήνταν του γαδαουμούλαου ; 
-Του γαδαουμούλαου γένταν απού άλουγου κι γαδούα,γήνταν πγιο μκόο αλλά πουλύ γιρό, 
Ινώ απού αφουάδα κι γάδαου γένταν μλαρ ! 
-Έει ,έδγιου γείστι; 
-Παππού ,γήρταν μσαφίρδις! 
-Αα ,μας κόψαν ντη κβέντα ,μουου αα τα πούμι άλλ’ ώρα!